برخى از علماى اهل سنّت، افضلیّت و برترى امام را از شرایط اساسى در امام مى دانند. اینک به عبارات برخى از علما اشاره مى کنیم:
1 ـ ابوالحسن اشعرى مى گوید: «امام باید برتر اهل زمان خود باشد و هرگز ـ با وجود افضل در میان مردم ـ امامت مفضول(1) منعقد نمى شود. و اگر قومى با کسى که در درجه پایین تر است، بیعت نمودند او پادشاه مردم است نه امام آنان.»(2)
2 ـ نظّام و جاحظ از معتزله معتقدند که امامت، تنها شایسته افضل رعیت است و نمى توان آن را به عهده غیر افضل (مفضول) قرار داد.(3)
3 ـ ابن تیمیه نیز شرط افضل بودن امام را از شرایط اساسى امام مى داند. لذا در بحث خلافت ابوبکر مى گوید: «مردم او را مقدّم بر دیگران داشتند، زیرا او افضل مردم بود.»(4)
همو در جایى دیگر مى گوید: «متولّى شدنِ مفضول، با وجود افضل ظلم بزرگ است.»(5)
4 ـ محبّ الدین طبرى مى گوید:«ولایت مفضول با وجود افضل منعقد نمى گردد.»(6).(7)
(1). غیر برتر
(2). نظام الحکم، قاسمى، ج 1، ص 328.
(3). نظام الحکم، قاسمى، ج 1، ص 328.
(4). منهاج السنة، ج 4، ص 365.
(5). منهاج السنة، ج 3، ص 277.
(6). الریاض النضرة، ج 1، ص 216.
(7). گردآوری از کتاب: امام شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران، چاپ اول، ج 1، ص 131.
