سوال:
آیا شرطی افزون تر از ایمان به خداوند و پیامبر و اجراي دستورهاي الهی براي مؤمن بودن وجود دارد؟ آیا اگر کسی معرفت کامل نداشته باشد، مؤمن نخواهد بود؟
جواب:
معرفت، مقدمۀ ایمان و اطاعت است. معرفت، یعنی شناخت؛ اگر ما چیزي را نشناسیم، چگونه به آن ایمان می آوریم یا از آن اطاعت می کنیم؛ یعنی اصل ایمان و اطاعت، به معرفت وابسته است. علاوه بر اصل ایمان، مراتب آن نیز به معرفت بستگی دارد؛ یعنی انسان به قدر شناختش ایمان می یابد؛ هر اندازه معرفت و شناخت او به خدا و جانشینان خدا در زمین عمیق تر شود، ایمان او نیز راسخ تر می گردد و کسی که شناخت سطحی از خدا و اولیاي خدا دارد، ایمان ضعیفی نیز خواهد داشت و ایمانش با کوچک ترین شبهۀ علمی یا شهوت عملی زایل می شود. از همین روي، امام صادق علیه السلام می فرماید: بنده، مؤمن نمی شود مگر معرفت یابد. ( 1)
زیرا بدون مقدمه، دست یافتن به اصل، محال می نماید و معرفت، مقدمۀ ایمان و اطاعت است. البته تنها ایمان واقعی و کامل، بشر را به سعادت می رساند، وگرنه ایمانی که انسان را از جهنم نجات دهد، با شناخت سطحی نیز تأمین می شود.
1-کافی، ج 1، ص 180 ، ح 2